Geri Alım (Vefa) Hakkı Nedir, Nasıl Kullanılır?
Geri Alım Hakkı (Vefa Hakkı) Nedir?
Geri alım hakkı, bir gayrimenkulün satışı sırasında, eski sahibine, bu gayrimenkulü sistematik olarak satın alma hakkı boyunca bir uygulamadır. Bu uygulama aynı zamanda "vefa hakkı" veya "geri alma hakkı" olarak da adlandırılır. Vefa hakkı, eski sahibinin bu gayrimenkulü tekrar satın alma parasının saklı tutulmasını sağlar.
Vefa Hakkı ve Banka Kredileri
Banka kredisini ödemede zorluk yaşayan kişiler, vefa ücretinin ödenmesini talep edebilirler. Banka, borçların ödenmemesi durumunda, ipotek edilen gayrimenkulu borç karşılığı hakkına sahiptir. Banka, bu gayrimenkulu tekrar satmak istediğinde, vefa hakkı kullanma hakkına sahip olan eski sahibine tekrar satma kaydı sunar. Borca karşılık durumuyla birlikte, istendiğinde ayrılıklar arasında da vefa hakkı tesis edilebilir.
Geri Alım Hakkı Nasıl Kullanılır?
Bir gayrimenkul satıldığında, eski malik, bu gayrimenkulü bölmeli olarak satın alma hakkına sahiptir. Geri alma hakkının kurulması, gayrimenkulün yeni sahibinin herhangi bir kullanım ömrü kısıtlaması yoktur. Eski sahibi, gayrimenkulu kullanabilir veya kiralama gibi gelirlerden faydalanabilir.
Geri alma hakkının geçerlilik süresi en fazla 10 yıldır. Bir satıştan sonra 10 yıl geçmişse, vefa hakkını kaybetmiştir. Ayrıca, bir sözleşme ile aksi belirtilmediği sürece geri alma hakkı başkasına devredilemez, ancak miras yoluyla devredilebilir.
Geri Alım Hakkı Sözleşmesi Nasıl Yapılır?
Geri alım hakkı, gayrimenkul satışı sırasında Tapu ve Kadastro Müdürlükleri'nde veya satış sonrasında noter huzurunda tesis edilebilir. Tarafların talebi durumunda tapuya şerh düşülebilir. Vefa hakları için gerekli belgeler şunlardır:
- Vefa hakkı talebi bulunan kişinin ya da temsilcilerin nüfus bütçeleri veya pasaportları.
- Noterde tutulabilecek sözleşme.
- Binaya kayıtlı gayrimenkuller için Zorlu Deprem Sigortası (DASK).
Geri alım ücretinin noter veya tapuda düzenlenmesine göre ödenecek ücret değişebilir. Gayrimenkul satış işlemi sırasında vefa hakkı kurulursa, tapu devir harcı dışında başka bir harç ödenmez. Ancak binde 7,5 oranında damga vergisi ödenir.
Satış sonrasında noterde vefa sözleşmesi hazırlanacaksa, binde 5,94 oranında tapu harcı tahsil edilir. Vefa iktidarın terk edilmesi, yani tapudaki şerhin çizilmesi işlemi için maktu terkin adı verilen bir harç ödenir.
